George Harrison (ur. 25 lutego 1943 w Liverpoolu, zm. 29 listopada 2001 w Los Angeles w Kalifornii) – angielski muzyk i kompozytor muzyki rockowej. Członek słynnego zespołu muzycznego The Beatles, po którego rozwiązaniu kontynuował karierę muzyczną zarówno jako solista, jak i współzałożyciel Traveling Wilburys. Od końca lat 70. do początku lat 90. aktywnie działał jako producent filmowy - założona przez niego i jego ówczesnego menadżera, Denisa O'Briana, firma HandMade Films wyprodukowała między innymi takie filmy, jak: Żywot Briana Monty Pythona, "Bandyci czasu" 1981 i "Brazil" 1982 Terry'ego Gilliama oraz "Niespodziankę z Szanghaju" z Seanem Pennem i Madonną. Jego bliskimi przyjaciółmi byli m.in. Eric Clapton, Jon Lord i Joe Brown.
Miał dwie żony, Pattie Boyd i Olivię Trinidad Arias. Ze związku z Olivią miał swojego jedynego syna, Dhaniego. Był wegetarianinem. Już w młodym wieku George Harrison sam się nauczył dobrze grać na gitarze. Dzięki spotkaniu z kolegą szkolnym Paulem McCartneyem, w 1958 w wieku zaledwie 15 lat dołączył w roli gitarzysty do zespołu The Quarry Men, przekształconego wkrótce w The Beatles. Współpracował on także z innymi muzykami, m.in. z Ericem Claptonem, Bobem Dylanem oraz Ravi Shankarem. Wyrażał szczególnie duże zainteresowanie muzyką, filozofią i religią hinduską; jego zasługą była popularyzacja ich w latach 60. na Zachodzie, które wywarły duży wpływ na ruch hipisów. W zespole The Beatles, George był najlepszym instrumentalistą, przede wszystkim grał na gitarze prowadzącej, wprowadził też hinduski sitar do muzyki popularnej (piosenka "Norwegian Wood [This bird has flown]"). Autorsko pozostawał jednak w cieniu kierującego zespołem duetu Lennon-McCartney, toteż niewiele kompozycji George'a weszło do repertuaru zespołu (w sumie - 22 własne kompozycje na ponad 200 utworów zespołu). Utworami, które można było usłyszeć na płytach zespołu, były między innymi "Don't Bother me", sarkastyczny "Taxman" (niekiedy uznawana za pierwszą piosenkę antyrządową), orientalne "Within You Without You", antymieszczański manifest w "Piggies", "While my guitar gently weeps", "Here Comes the Sun" czy najsłynniejszy przebój Harrisona "Something", będącym drugim po "Yesterday" utworem Beatlesów, najczęściej nagrywanym przez innych wykonawców (Joe Cocker, Frank Sinatra, Shirley Bassey). Jeszcze za czasów Beatlesów, Harrison wydał dwie płyty solowe. Pierwsza z nich Woderwall Music 1968 była płytą instrumentalną, stanowiącą ścieżkę dźwiękową do filmu "Wonderwall" w reżyserii Joe Masotta. Na albumie znalazła się muzyka indyjska, lecz także nawiązania do country oraz psychodeliczny rock. Kolejnym wydawnictwem była mocno eksperymentalna płyta "Electronic Sound" 1969. Po rozpadzie Beatlesów w 1970, zadebiutował solowo trzypłytowym albumem All Things Must Pass, entuzjastycznie przyjętym przez krytykę i publiczność. Największym przebojem z tego albumu (jak i w całej solowej twórczości George'a) był My Sweet Lord, aczkolwiek Harrison przegrał później dotyczący tego utworu proces o plagiat kilku nut z piosenki żeńskiego zespołu lat 60. The Chiffons - "He's So Fine"; sąd przyjął możliwość nieświadomego plagiatu. Komentarzem do tej przykrej historii była sarkastyczna piosenka "This Song" z albumu Thirty Three & 1/3 (1976), w której gościnnie wystąpił Eric Idle z grupy Monty Python. Towarzyszył jej teledysk, którego akcja toczyła się na sali sądowej (sędzia prowadził rozprawę ze słuchawkami na uszach, sprawiedliwość nosiła przepaskę na oczach, etc.)
Harrison był inicjatorem idei charytatywnych koncertów rockowych, organizując w Nowym Jorku specjalny koncert dla głodującego Bangladeszu, 1 sierpnia 1971. Za pośrednictwem tego koncertu Harrison zebrał w sumie 15 milionów dolarów. Dokumentujący to wydarzenie album (wszystkie dochody z niego przeznaczone zostały przeznaczone na pomoc dla mieszkańców tego kraju) został nagrodzony Grammy.
W dalszych latach Harrison prowadził, ze zmiennym powodzeniem, karierę solową. Drugi studyjny album, Living in the Material World z 1973 przez pięć tygodni okupywał pierwsze miejsce na liście Billboardu, zaś singel "Give Me Love (Give Me Peace on Earth)" stał się drugim solowym numerem 1 Harrisona w Stanach Zjednoczonych. Jednakże już kolejny album, "Dark Horse" (1974), choć umiarkowanie popularny w USA, przepadł na brytyjskich listach przebojów. W tym samym roku, jako pierwszy z Beatlesów odbył tournee po USA i Kanadzie, wraz z Ravi Shankarem, które - pomimo wyprzedanych biletów - nie było jednak udane (głównie z powodu nienajlepszej formy wokalnej artysty: krytycy przemianowali zarówno album, jak i towarzyszącą mu trasę koncertową z "Dark Horse" na "Dark Hoarse", co można przetłumaczyć jako "Mroczne Chrypienie" - muzyk miał wówczas kłopoty z gardłem). Harrison, najbardziej spośród pozostałych członków zespołu The Beatles, podchodził ironicznie do kultu Wielkiej Czwórki, czego przykładem może być umieszczenie na swoim kolejnym albumie "Extra Texture (Read All About It)" 1975 piosenki nawiązującej do jednej z jego najbardziej znanej kompozycji, pochodzącej z okresu kiedy był Beatlesem - "While My Guitar Gently Weeps". Jej sequel nosił tytuł... "This Guitar (Can't Keep From Crying)" (nową wersję tej piosenki nagrał zespół Dave'a Stewarta - Platinum Weird w 2005, wykorzystując niedokończone nagranie z samym Harrisonem na wokalu). Innym dowodem na szyderczy stosunek Harrisona do muzycznej przeszłości jest jego epizodyczna rola dziennikarza w filmie wspomnianego Erica Idle'a, "The Rutles - All You Need is Cash" (1978), będącej satyrą na The Beatles. W filmie zagrali m.in. Dan Ayrkoyd, John Belushi a także Mick Jagger i Paul Simon.
Po śmierci Johna Lennona, Harrison nagrał przebój "All Those Years Ago" (1981), poświęcony zmarłemu koledze. Utwór, w nagraniu którego wzięli udział Ringo Starr oraz... Paul McCartney (po raz pierwszy od czasów rozpadu zespołu wystąpił z George'em), znalazł się na albumie "Somewhere in England", zaś na listach przebojów zasłużenie dotarł do 2. miejsca w USA. Jednak kolejny album "Gone Troppo" 1982 przeszedł bez echa, do czego przyczyniła się odmowa artysty przy promocji albumu. Triumfalny powrót na pierwsze miejsca list przebojów zapewnił Harrisonowi album Cloud Nine z 1987, wyprodukowany we współpracy z Jeffem Lynnem. Pochodzący z tej płyty hit "Got My Mind Set On You" zapewnił George'owi jego trzeci solowy numer 1 na liście Billboard. W następnym roku wraz z takimi artystami jak: Bob Dylan, Roy Orbison, Tom Petty i Jeff Lynne uformował supergrupę Traveling Wilburys, z którą nagrał dwie płyty, cieszące się bardzo dużym powodzeniem (pierwsza nagrodzona została Grammy, druga powstała w 1990, już po śmierci Orbisona). Aktywność Harrisona w latach 90. była znikoma. W 1992 wydał album "Live in Japan", będący zapisem bardzo udanej serii koncertów z grudnia 1991, podczas których towarzyszył mu wieloletni przyjaciel - Eric Clapton. Jak się okazało, był to ostatni album Harrisona, który ukazał się za jego życia. W kolejnych latach sporadycznie uczestniczył w sesjach nagraniowych takich wykonawców, jak Ringo Starr, Bill Wyman czy Electric Light Orchestra. W 1998 do kin IMAX w USA trafił film dokumentalny "Everest", w którym wykorzystano kilka piosenek Harrisona (m.in. "Here Comes the Sun", "All Things Must Pass", "Give Me Love (Give Me Peace On Earth)"). W 1997 rozpoczął pracę nad kolejną płytą, której jednak nie zdążył ukończyć przed śmiercią. Album "Brainwashed" ukazał się pośmiertnie w 2002. Pochodzący z tego albumu utwór "Marwa Blues" został w 2004 roku nagrodzony Grammy w kategorii Pop - Best Instrumental Performance. Ostatnią nagraną przez Harrisona piosenką była napisana razem z synem, Dhanim, kompozycja "Horse to the Water", która ukazała się na płycie Joolsa Hollanda "Small World Big Band" w listopadzie 2001. Ciekawostką jest fakt, że - dając wyraz swemu czarnemu poczuciu humoru - artysta scedował prawa autorskie do tej piosenki na rzecz nieistniejącej firmy, nazywającej się... R.I.P. Ltd. ("Niech spoczywa w pokoju").
W sierpniu 1997 zdiagnozowano u Harrisona nowotwór krtani, jednak po zabiegu i serii naświetlań zahamowano dalszy rozwój choroby.
W 1999 Harrison został zaatakowany i raniony w płuco nożem przez niezrównoważonego fana.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz